Nu er steeds intensiever over de klimaatcrisis gesproken wordt, staan bedrijven onder toenemende druk om te bewijzen dat zij ecologisch verantwoord handelen. Sommige merken zijn daarom hun producten anders gaan verpakken of kiezen voor milieuvriendelijkere verpakkingsoplossingen. Maar aanpassing van de wijze waarop een product verpakt wordt, is een significant risico voor fabrikanten. Zelfs een kleine aanpassing kan een domino-effect binnen productieprocessen teweegbrengen. Onze ervaring is dat fabrikanten vaak vergeten na te gaan of nieuwe materialen betrouwbaar en leesbaar gecodeerd kunnen worden met machineleesbare of normaal leesbare codes. Bovendien moeten deze codes de vereiste levensduur van een product meegaan, zonder dat dit van invloed is op de recycleerbaarheid.
In het eerste blogartikel in deze vierdelige reeks over verschillende duurzame verpakkingsmaterialen bespreken we de groeiende vraag naar aluminium en staal als alternatief voor plastic verpakkingen en de opties voor fabrikanten op weg naar duurzaamheid. Als u deze weg inslaat, zal de onderstaande informatie u hopelijk goede stof tot nadenken geven. En als marktleider op gebied van coderen en markeren helpen we u graag om enkele risico's van ontwerpen voor duurzaamheid te beperken.
Oude materialen om nieuwe problemen op te lossen
Recycleerbaarheid en duurzaamheid hebben vaak prioriteit als het gaat om de keuze van de juiste verpakkingsoplossing. Plastic, ooit geprezen om de superieure verpakkingskwaliteiten, is bij sommige consumenten niet meer welkom, omdat er in het publieke debat veel gesproken wordt over problemen met afvoer en recycling.
Uit recent onderzoek door Geyer et al. (2017) blijkt dat slechts 9% van de bijna 6300 miljoen ton plastic afval dat jaarlijks wordt geproduceerd, in afvalrecyclingstromen terechtkomt. Daarnaast wordt zo'n 12% verbrand en 79% hoopt zich op in stortplaatsen of in de natuur [1]. Tegelijkertijd blijkt uit een rapport van Kantar Worldpanel dat bijna de helft van de ondervraagde consumenten (48%) fabrikanten aanwijst als primair verantwoordelijke voor de aanpak van het plastic-afvalprobleem [2].
Tegenwoordig zijn materialen die het mogelijk maken om over te gaan op een kringloopeconomie – waarbij verpakkingen oneindig kunnen worden hergebruikt of gerecycled binnen een gesloten-lussysteem – steeds belangrijker. Deze trend heeft sommige fabrikanten ertoe gebracht terug te keren naar de basis, met traditionele, betrouwbare en zeer goed recyclebare verpakkingsoplossingen in de vorm van aluminium en stalen blikjes.
Aluminium en staal zijn wereldwijd de meest gerecyclede ondergronden. In Europa wordt inmiddels een recyclingspercentage behaald dat boven de doelstellingen ligt die de Europese Commissie in het actieplan voor circulaire economie voor 2030 heeft bepaald (70%). Bovendien zijn deze materialen uniek in het huidige verpakkingslandschap. Plastic kan maar beperkt worden gerecycled, zeker als het materiaal in contact komt met voedsel. Aluminium en staal daarentegen kunnen oneindig lang worden hergebruikt zonder verlies van eigenschappen. Dit is een uitstekende optie voor een gesloten-lussysteem voor recycling van uw product.
Een milieuvriendelijke verpakkingsoplossing
De afgelopen jaren heeft David Deagle, Development Manager voor de Noord-Amerikaanse conservensector, gewerkt met klanten van Domino die metaal hebben ingezet als alternatief voor plastic verpakkingen.
“Veel klanten met toepassingen die we normaal in een verpakking van geblazen polyethyleen verwachten, besluiten nu over te stappen op aluminium of stalen blikjes”, zegt hij.
De drankensector, en met name gebotteld water, is misschien wel het meest opvallende voorbeeld van deze trend. Deze sector is bijzonder hard getroffen door campagnes om het gebruik van wegwerpplastic terug te dringen. In de VS heeft Coca-Cola recent bekendgemaakt Dasani water in blikjes te gaan produceren, en in Europa heeft Danone, fabrikant van Volvic mineraalwater, L'mon gelanceerd – een nieuwe reeks bruisend fruitwater in blikjes.
“Duurzaamheid is zowel in de VS als wereldwijd hetgeen waar iedereen in de metalen verpakkingssector naar streeft”, aldus Deagle. “Domino vindt het belangrijk bij te dragen aan de effectiviteit van metalen verpakkingen als het gaat om de duurzaamheidsfactor. We zijn lid geworden van het Can Manufacturers Institute in Noord-Amerika om inzichten en ondersteuning te bieden bij deze overstap.”
In 2017 ondersteunde Domino na de jaarlijkse bijeenkomst van het Can Manufacturers Institute in Florida de fondsenwerving van CannedWater4Kids (CW4K), een Amerikaanse liefdadigheidsorganisatie die zich inzet om in gemeenschappen over de hele wereld schoon, veilig en duurzaam drinkwater te realiseren.
CW4K financiert zijn projecten met donaties en de verkoop van ‘Drinking water – with a purpose’. Dat is water verpakt in 100% recycleerbare, duurzame aluminium flessen en blikjes.
“Aluminium blikjes zijn niet alleen de meest gerecyclede drankverpakkingen in de Verenigde Staten, ze zijn ook oneindig recyclebaar. Dat kun je over weinig verpakkingen zeggen”, aldus Peter Gorman, bestuurslid en CMO van CW4K.
In het kader van fondsenwerving heeft Domino de projecten van CW4K gepresenteerd op de Pack Expo Chicago in november 2016 en 2018. Domino had blikjes drinkwater van CW4K aangeschaft om tijdens de beurs uit te delen aan bezoekers. Op al deze blikjes waren codes gezet met Domino's innovatieve fiberlaseroplossing. Voor ieder uitgedeeld blikje werd geld gedoneerd aan CW4K.
Blik beschermt
Productverpakkingen bieden een waardevolle service aan merken: naleving van wetgeving door weergave van informatie over regelgeving, en weergave van batch-, product- en leveringscodes waarmee producten veilig door toeleveringsketens kunnen gaan.
Daarnaast zijn verpakkingen de advertentieruimte in het schap die het imago van een merk beschermt en een product laat opvallen te midden van concurrenten. De grote internationale conservenfabrikant Crown noemt zijn blikjes niet voor niets een “360-graden reclamebord”.
Echter, te vaak in de discussie over duurzame verpakkingen wordt een andere belangrijke rol van productverpakkingen genegeerd: bescherming van de inhoud.
De Industry Council for Packaging and the Environment schat dat van alle energie die gebruikt wordt voor de productie van de levensmiddelen in de wekelijkse boodschappenronde van één persoon, slechts 6,5 procent gebruikt wordt als primaire verpakking, en 51 procent voor het voedsel zelf [3].
Als verzekeringsproduct zijn aluminium en stalen verpakkingen zeer effectief. Beide materialen zijn robuust en slijtvast genoeg om de inhoud tijdens transport te beschermen. Daarnaast vormen ze een ondoordringbare barrière tegen licht en zuurstof. Dat betekent dat ingeblikte producten jarenlang kunnen worden bewaard zonder noemenswaardig kwaliteitsverlies.
Hoewel er in het verleden enig gemopper is geweest over de kwaliteit van levensmiddelen in blik, spreken toonaangevende conservenfabrikanten [4] en schrijvers over voeding [5] zich nu uit over de voordelen van voeding uit blik. Een van hen is Jack Monroe, een Britse voedingsblogger en schrijfster van het recent verschenen boek Tin Can Cook: 75 simple store-cupboard recipes – het eerste kookboek sinds 1939 met recepten op basis van levensmiddelen in conservenblikjes.
“Tomaten in blik bevatten meer van de kankerbestrijdende stof lycopeen dan hun verse tegenhangers. Ook sardines in blik bevatten bijna de gehele aanbevolen dagelijkse hoeveelheid vitamine D en B12. Hoewel inblikken van sommige soorten groenten en fruit kan resulteren in licht verlies van voedingsstoffen zoals vitamine C, blijft de voedingswaarde na het inblikken stabiel”, schrijft Monroe in haar boek. De recepten maken duidelijk dat iedere bezitter van een blikopener zonder al te veel moeite een goedkope, voedzame en smakelijke maaltijd op tafel kan zetten. “Wortel in blik is goedkoper dan verse wortel [en] de prijs voor bijvoorbeeld aardappelen in blik is soms een zesde van de prijs van de goedkoopste verse variant.Suikermais, doperwten, bonen en linzen zijn allemaal basislevensmiddelen die met elkaar kunnen worden gecombineerd in veel verschillende maaltijden.”
Duurzame verpakkingsmaterialen doen ertoe
Van het verminderen van het aantal voedselkilometers dat gemoeid is met de aankoop van producten buiten het seizoen, tot het garanderen dat de vitale voedingsstoffen en vitaminen worden ingesloten als het product nog heel vers is: levensmiddelen in blik hebben het winkelend publiek veel te bieden, of zij zich nu zorgen maken over duurzaamheid of niet. Hetzelfde geldt voor de drankensector. Uit onderzoek blijkt dat zowel merken als consumenten steeds vaker een voorkeur hebben voor drank in blikjes.
Deze overgang is misschien wel het meest zichtbaar bij ambachtelijke biersoorten. Vroeger werden die met name geleverd in glazen flesjes, maar de verkoop van aluminium blikjes stijgt in deze sector. Onderzoek van Can Makers, de Britse handelsorganisatie voor drankblikjes, wijst uit dat de markt voor ambachtelijke biersoorten in blikjes in 2018 met 59% groeide, terwijl de verkoop van ambachtelijk bier in glazen flesjes met 5% daalde [6].
Grootte en gewicht zijn misschien wel de meest opvallende voordelen van blikjes in deze markt. Een sixpack met blikjes van 330 ml is niet alleen lichter dan het equivalent in flesjes (84 gram aan aluminiumverpakking versus 1,2 kg aan glas), maar neemt ook minder ruimte in beslag. Wat vervoer betreft zijn blikjes dus veel voordeliger, maar ook voor de consument zijn ze veel makkelijker mee te nemen naar een barbecue of picknick.
Het alternatief voor plastic verpakkingen verkennen
Zowel aluminium als staal worden vandaag de dag op grote schaal en op eenvoudige wijze gerecycled over de hele wereld. Dat gaat zó soepel dat een metalen blikje dat vandaag wordt gekocht en gerecycled, al binnen 60 dagen weer in de schappen staat. Er wordt zelfs verondersteld dat tot wel 75% van al het aluminium dat ooit is geproduceerd nog steeds in omloop is [7]. Dit hoge recyclingspercentage resulteert in minder vervuiling en een stabiele grondstoffenstroom voor de toekomst – de perfecte definitie van duurzaamheid.
Producten van plastic daarentegen, zoals PET-waterflessen, worden vanwege de beperkingen van de huidige recyclingpraktijken meestal een eindig aantal keren gerecycled voordat ze in de gemeentelijke afvalstroom terechtkomen. In hun rapport over het recyclen van plastic schatten Geyer et al. (2017) dat slechts 10% van al het plastic dat tot op heden is gerecycled meer dan één keer is hergebruikt. Dit heeft te maken met materiaaldegradatie en verontreinigingen.
Degradatie en verontreiniging spelen geen rol bij aluminium en staal, omdat deze materialen tijdens recycling feitelijk weer in hun oorspronkelijke staat worden teruggebracht. Als een blikje wordt gerecycled, wordt alles, inclusief het etiket en eventuele inkt of coating, vóór het omsmelten weggebrand. Dit heeft geen effect op de algehele recyclebaarheid.
Dit recyclingsgemak kan een kans zijn voor fabrikanten als het gaat om het bedenken van een codeeroplossing – met name bij het coderen met inkt. Hoewel coderen op sommige nieuwe duurzame verpakkingsmaterialen, zoals gerecycled plastic, papier en composteerbaar materiaal, een uitdaging kan zijn, zijn gerecyclede drank- en conservenblikjes al jaren gemeengoed.
Traditioneel gezien is de kleinkarakter inkjet de voorkeurstechnologie voor het coderen op aluminium en stalen blikjes. Het is snel, flexibel, krijgt de klus geklaard en is nog steeds een favoriete oplossing van veel klanten van Domino. Recent zijn fiberlaseroplossingen opgedoken als energiezuinige codeeroplossing voor non-ferro aluminium blikjes. Hierdoor zijn oplosmiddelen, inkt en andere verbruiksartikelen waarvoor veiligheidsvereisten voor opslag op productielocaties gelden overbodig.
Nu wereldwijd de houding ten opzichte van duurzaamheid verandert, proberen veel organisaties al meer te innoveren dan alleen plastic verpakkingen. Ze stellen ambitieuze doelen om het gebruik van nieuw plastic te verminderen en alternatieven te omarmen. Zo heeft Unilever, het internationale consumentengoederenbedrijf achter Dove en Surf, zich ten doel gesteld om zijn gebruik van nieuw plastic binnen vijf jaar te halveren. Ook heeft Unilever een aantal innovatieve herbruikbare verpakkingen geïntroduceerd, inclusief een hervulbare deodorantstick van roestvrij staal.
Domino staat klaar om u te helpen
Voor sommigen zal het overschakelen op gerecycled aluminium of staal een haalbare manier zijn om te komen tot milieuvriendelijkere verpakkingen. Toch is het belangrijk om de beschikbare opties voor uw bedrijf te verkennen en de juiste oplossing te bepalen op basis van uw individuele behoeften.
Een verpakkingsleverancier is goed in staat om alternatieven voor te stellen, maar het is van belang om ook stil te staan bij de andere effecten die dit kan hebben op uw productielijn. Als u in een vroeg stadium uw codeer- en markeerbehoeften inventariseert, kunt u concurrerend blijven zonder in te boeten op kwaliteit of waarde. Zo wordt verpakking een onderdeel van de oplossing, in plaats van een hobbel op de weg naar duurzaamheid.
Bij Domino werken we altijd met onze klanten samen om veranderende verpakkingstrends te identificeren en aan te pakken. Waar u ook bent op uw weg naar duurzaamheid, Domino staat klaar om u te helpen. We hebben experts die u kunnen adviseren hoe u het beste producten kunt produceren die worden geaccepteerd door detailhandelaren, gewaardeerd worden door klanten en vertrouwd worden door iedereen die zich zorgen maakt om het milieu.
[1] Geyer, R., Jambeck, J. R. en Law, K. L., (2017). Production, use, and fate of all plastics ever made. Science Advances, 3(7), e1700782.
[2] Kantar Worldpanel. Who Cares, Who Does? Consumer response to plastic waste. Geraadpleegd op 16 oktober 2019 van https://www.kantarworldpanel.com/global/News/Who-Cares,-Who-Does-Consumer-response-to-plastic-waste
[3] The Industry Council for Packaging and the Environment. Table for One. Geraadpleegd op 23 september 2019 van https://www.incpen.org/table-for-one/
[4] Crown. Tis the Season. Geraadpleegd op 23 september 2019 van https://www.crowncork.com/news/all-about-cans/tis-season
[5] The Telegraph, “Stop being snobby about tinned food", cook says as she writes first canned food recipe book since 1939. Geraadpleegd op 23 september 2019 van https://www.telegraph.co.uk/news/2018/10/28/stop-snobby-tinned-food-cook-says-writes-first-canned-food-recipe/
[6] Can Makers. Ale in cans sees largest growth as craft beers continue to lead the market. Geraadpleegd op 23 september 2019 van https://www.canmakers.co.uk/article/ale-cans-sees-largest-growth-craft-beers-continue-lead-market
[7] The Aluminium Association. Recycling. Geraadpleegd op 23 september 2019 van https://www.aluminum.org/industries/production/recycling