Er zijn momenteel zoveel complexe uitdagingen op het gebied van milieu en duurzaamheid, dat een gezamenlijke aanpak belangrijker is dan ooit. De verschillende problemen waar merken en fabrikanten van voedingsmiddelen en dranken tegenaan lopen, hangen allemaal met elkaar samen en omvatten alles van de inkoop van grondstoffen en de verpakkingskeuze tot verzending en logistiek verderop in de leveringsketen.
Voedsel- en drankenmerken moeten op zoek gaan naar inspiratie en innovatie buiten hun eigen organisatie. Door samen te werken met gelijkgestemde leverancierspartners, detailhandelaren en zelfs concurrerende merken, kunnen bedrijven gemeenschappelijke doelen stellen, hun krachten bundelen en meer impact hebben dan ze afzonderlijk zouden hebben. Een gezamenlijke aanpak versterkt niet alleen de potentiële vooruitgang, maar kan ook alle betrokkenen inspireren en motiveren om te innoveren voor een betere toekomst.
Duurzame verpakkingen ontwerpen
Bij een milieuvriendelijke en duurzame productie van levensmiddelen en dranken draait het vooral om productontwikkeling en -ontwerp. Denk aan de verantwoorde inkoop van grondstoffen en de keuze voor een productverpakking die voldoende bescherming biedt, voedselverspilling tegengaat en zo bijdraagt aan een circulaire economie.
Fabrikanten kunnen op zoek gaan naar nieuwe, milieuvriendelijke, ethische en alternatieve (bijv. plantaardige) grondstoffen om te gebruiken in het ontwerp en de productie van hun producten. Verbetering van de energie-efficiëntie van een product vermindert kosten en verspilling tijdens de productie, en productverpakkingen kunnen ontworpen worden voor hergebruik en recycling.
De materiaalkeuze van verpakkingen kan een grote uitdaging zijn voor merken. Zij moeten rekening houden met allerlei criteria, zoals recycleerbaarheid, hergebruik of composteerbaarheid, het totale gewicht van de verpakking en het energie- en waterverbruik. Hoewel een gemakkelijk te recyclen glazen fles de meer 'duurzame' oplossing voor dranken lijkt, stijgt de CO2-uitstoot van het transport verderop in de keten fors. Dit komt door het hogere productgewicht in vergelijking met PET zolang de logistiek afhankelijk is van koolstofrijke energie.
Natuurlijk moeten bij alle productwijzigingen ook alle bijkomende effecten worden overwogen. Fabrikanten moeten er zeker van zijn dat de verwerking, verpakking en het coderen en markeren van producten op hun productielijn nog steeds effectief verloopt. Dit voorkomt dat de wijzigingen verderop in de keten problemen veroorzaken.
Hoewel het zakelijk gezien misschien tegenstrijdig lijkt om productontwerp en -ontwikkeling met concurrenten te bespreken, stelt samenwerking merken in staat hun krachten te bundelen, invloed uit te oefenen in de leveringsketen en ervoor te zorgen dat nieuwe projecten andere projecten in de markt niet in de weg staan, maar juist aanvullen.
Ook de samenwerking met productieleveranciers en andere bedrijven uit de bredere leveringsketen is van groot belang. Eén enkel bedrijf heeft slechts één stukje van de puzzel in handen. Het komt maar al te vaak voor dat een bedrijf een productverpakking wil wijzigen. Desondanks als recyclingbedrijven de aangepaste verpakking niet goed kunnen verwerken heeft dat alleen maar negatieve gevolgen. Door met andere vertrouwde partners uit de bredere leveringsketen samen te werken, worden mogelijke valkuilen bij de ontwikkeling van oplossingen vermeden.
Productieprestaties verbeteren
De voedselproductiesector draagt aanzienlijk bij aan de uitstoot van broeikasgassen. Zeker als je bedenkt dat veel eetbaar voedsel nooit de eindconsument bereikt. Het Britse Waste and Resource Action Programme schat dat 16% van alle voedselverspilling plaatsvindt tijdens het productieproces. Belangrijke oorzaken voor deze verspilling zijn menselijke fouten en inefficiënte productielijnen, onder meer door handmatige productwissels.
Door menselijke fouten worden de verkeerd verwerkte producten idealiter opnieuw verpakt. Maar zeer bederfelijke producten, zoals zuivelproducten, belanden onherroepelijk in de afvalbak.
Fabrikanten van voedingsmiddelen en dranken moeten nauw samenwerken met hun machineleveranciers om vast te stellen waar verspilling kan ontstaan. Ze moeten oplossingen implementeren om fouten te verminderen en ervoor zorgen dat alle energie, tijd en geld wordt besteed aan de productie van een zo groot mogelijk aantal verkoopbare producten van hoge kwaliteit. Het meest milieuvriendelijke proces is immers ook het meest efficiënt.
Automatisering, machine-integratie en automatische vision-inspectie zijn belangrijke strategieën voor het identificeren en oplossen van problemen door menselijke fouten en handmatige verwerking. En dus ook voor het verminderen van voedselverspilling en het verlagen van de kosten.
Tot slot kunnen fabrikanten hun processen optimaliseren door samen met machineleveranciers oplossingen voor realtime bewaking van machineprestaties te implementeren. Ze kunnen bijvoorbeeld sensoren en oplossingen in de cloud gebruiken en aanpassen, die teruglopende efficiëntie detecteren en waarschuwingen verzenden zodat er snel kan worden ingegrepen vóór een lijn stilvalt. Leveranciers kunnen ook gegevens van verbonden machines analyseren om minimumregels voor optimale prestaties vast te stellen.
Leveringsketens optimaliseren
Milieuverantwoordelijk produceren houdt niet op bij de productie zelf. Optimalisatie van de leveringsketen is een andere grote factor bij de realisatie van een duurzamere productie. Merken kunnen dit bevorderen door met partners upstream en downstream in de leveringsketen samen te werken en systemen te integreren om de transparantie te vergroten en meer gegevens te delen.
In perioden met veel vraag of bij voorraadtekorten en vertragingen helpt meer zichtbaarheid op de vraag fabrikanten om doorvoertijden nauwkeurig te voorspellen, grip te houden op de voorraadvereisten en aan de verwachtingen van klanten te voldoen.
Eén van de manieren om zichtbaarheid binnen leveringsketens te verhogen is door variabele productgegevens, zoals batch- en productinformatie, op te nemen in scanbare 2D-codes. Dit resulteert in betere voorraadcontrole en eenvoudigere tracering van de oorzaak van fouten.
Dankzij scanbare 2D-codes kan er meer data gedeeld worden binnen de leveringsketen, waardoor merken en partners in de leveringsketen producten kunnen volgen, statusupdates kunnen geven en over de levenscyclus van individuele batches of producten kunnen rapporteren. Deze extra gegevensstroom kan een waardevol beeld geven van inefficiënte processen en gebieden die gevoelig zijn voor verspilling of lekkage. Merken optimaliseren zo hun activiteiten, creëren meer veerkracht en verminderen het risico op voedselverspilling.
Gegevensuitwisseling is essentieel om te voldoen aan voorschriften zoals de EU-richtlijn voor duurzaamheidsrapportage door ondernemingen (Corporate Sustainability Reporting Directive, CSRD), die fabrikanten verplicht om hun volledige CO2-voetafdruk bij te houden en te rapporteren, inclusief Scope 3 koolstofemissies. Dit onderstreept het belang van samenwerking bij het voldoen aan industrienormen en het ontwikkelen van milieuvriendelijke, duurzame oplossingen.
Samenwerking: de sleutel tot een duurzame toekomst
De weg naar een duurzamere, milieuvriendelijkere toekomst voor de productie van voedingsmiddelen en dranken vereist dat overheden, industrieën en leveringsketens wereldwijd zullen moeten samenwerken.
Voor fabrikanten bestaat de ideale aanpak uit samenwerking met gelijkgestemde organisaties en het aangaan van partnerschappen met leveranciers die kunnen helpen bij het implementeren van duurzame praktijken in elke fase van het productieproces.
Deze totaalaanpak is niet alleen goed voor het milieu, maar helpt merken ook om kosten te besparen, de klanttevredenheid te verbeteren en de merkreputatie te versterken.