QR-codes en datamatrix codes zijn allebei 2D-barcodes, ook wel 2D-codes genoemd. Fabrikanten gebruiken beide codes steeds vaker, maar wel op heel andere manieren.
2D-codes creëren enorm veel kansen voor fabrikanten in alle sectoren: van interne track & trace-mogelijkheden en als oplossing tegen vervalsingen, tot het 'uitbreiden' van productverpakkingen om uw merkboodschap te communiceren.
Maar welke 2D-code past het beste bij uw bedrijf?
Om ervoor te zorgen dat u geïnformeerd kunt beslissen welke 2D-code het beste bij u past, leggen we in dit blog de fundamentele verschillen uit tussen datamatrix codes en QR-codes.
En nadat we ontdekt hebben hoe een datamatrix code zich onderscheidt van een QR-code, leggen we u uit hoe u deze codes optimaal gebruikt.
Wat is een datamatrix code?
Datamatrices zijn 2D-barcodes die bestaan uit een raster van zwart-witte (of donkere en lichte) cellen waarin informatie gecodeerd wordt. In tegenstelling tot 1D-barcodes zijn datamatrix codes omnidirectioneel, wat inhoudt dat ze vanuit elke hoek uitgelezen kunnen worden.
De datamatrix is in 1994 uitgevonden door het Amerikaanse bedrijf International Data Matrix, Inc. (I.D. Matrix).
Een datamatrix code kan uit maximaal 2.335 alfanumerieke tekens bestaan, en hoe groter de hoeveelheid informatie die de code bevat, hoe hoger het aantal rijen en kolommen binnen de datamatrix.
Datamatrix codes zijn meestal vierkant (soms rechthoekig) en bestaan uit verschillende lichte en donkere blokken, ook wel cellen genoemd. Deze cellen zijn gerangschikt in een raster, ook wel matrix genoemd.
Hoewel datamatrix codes meestal in zwart-wit worden geprint, kunnen ze ook in verschillende kleurencombinaties geprint worden, mits er genoeg contrast is tussen de lichte en donkere cellen om de code leesbaar te houden.
Datamatrix codes bevatten aan één kant een L-vormig patroon, dat twee aangrenzende randen creëert. Dit zogeheten vinderpatroon helpt scanners de code te vinden.
Hoe ziet een datamatrix code eruit?
Datamatrix codes zijn meestal vierkant (soms rechthoekig) en bestaan uit verschillende lichte en donkere blokken, ook wel cellen genoemd. Deze cellen zijn gerangschikt in een raster, ook wel matrix genoemd.
Hoewel datamatrix codes meestal in zwart-wit worden geprint, kunnen ze ook in verschillende kleurencombinaties geprint worden, mits er genoeg contrast is tussen de lichte en donkere cellen om de code leesbaar te houden.
Datamatrix codes bevatten aan één kant een L-vormig patroon, dat twee aangrenzende randen creëert. Dit zogeheten vinderpatroon helpt scanners de code te vinden.
Hoe wordt een datamatrix code gescand?
Met behulp van een datamatrix codescanner of omnidirectionele scanner kunnen datamatrix codes vanuit elke hoek gescand worden (0-360°). Er zijn smartphonecamera's die datamatrix codes technisch gezien kunnen scannen, maar veel smartphones beschikken niet standaard over deze functionaliteit. Om de informatie te kunnen uitlezen, hebben ze een externe app nodig.
Wat is een QR-code?
QR-codes (Quick Response) zijn ook 2D-barcodes die bestaan uit een raster van zwart-witte (of donkere en lichte) cellen waarin informatie gecodeerd wordt. QR-codes zijn net als andere 2D-codes omnidirectioneel, wat inhoudt dat ze vanuit elke hoek uitgelezen kunnen worden.
De QR-code is in 1994 door het Japanse bedrijf Denso Corporation uitgevonden.
QR-codes kunnen maximaal 4.296 alfanumerieke tekens bevatten, een aantal dat bepaald wordt door het aantal rijen en kolommen binnen de code.
Hoe ziet een QR-code eruit?
Een QR-code bestaat uit een raster met donkere of lichte blokken op een contrasterende achtergrond.
Hoewel QR-codes vaak in zwart-wit worden geprint, kunnen ze ook in veel verschillende kleurencombinaties geprint worden, mits er genoeg contrast is tussen de lichte en donkere cellen.
QR-codes bevatten een zogeheten vinderpatroon, dat scanners helpt de code te identificeren. Dit patroon bestaat uit drie identieke vierkanten linksboven, rechtsboven en linksonder.
Hoe wordt een QR-code gescand?
QR-codes worden net als datamatrix codes met behulp van speciale QR-codescanners of imaging scanners vanuit elke richting gescand. Ook kunnen QR-codes met een smartphonecamera gescand worden. De afgelopen jaren zijn een aantal smartphonefabrikanten begonnen scanfunctionaliteit voor QR-codes standaard mee te leveren met hun smartphones. Bij klantgerichte toepassingen hebben QR-codes daardoor een streepje voor op datamatrix codes, aangezien gebruikers een code meteen met hun smartphonecamera kunnen scannen, zonder een speciale app.
Wat is het verschil tussen datamatrix codes en QR-codes?
Datamatrix codes en QR-codes zijn allebei 2D-barcodes. 2D-barcodes kunnen dezelfde informatie opslaan als traditionele lineaire barcodes, ook wel 1D-barcodes genoemd. GS1 is een wereldwijde standaardisatieorganisatie die internationale normen ontwikkelt en beheert voor verschillende soorten barcodes, waaronder datamatrix codes en QR-codes. Wat dit inhoudt, is dat beide codes GS1-identificatiesleutels kunnen bevatten, zoals een GTIN (Global Trade Item Number). Dit is een uniek en internationaal erkend nummer dat gebruikt wordt voor productidentificatie.
Met beide codes kunt u informatie opslaan zoals houdbaarheidsdata, serienummers en batch-/lotnummers, maar u kunt ze ook gebruiken om uw productverpakkingen door middel van URL's als het ware uit te breiden. Zo stuurt u consumenten bijvoorbeeld naar een website die handige informatie weergeeft, zoals allergie-informatie, recepten, gebruiksaanwijzingen en voor welke levensstijlen het product geschikt is.
Bovendien beschikken beide codes over foutcorrectie, in tegenstelling tot een standaard 1D-barcode. Dit houdt in dat gegevens zelfs uitgelezen kunnen worden als de code gedeeltelijk beschadigd of verwijderd is. Foutcorrectie wordt voor beide codes mogelijk gemaakt door het Reed-Solomon-algoritme voor foutcorrectie. Dit is een wiskundige vorm van foutcorrectie waarbij er gegevens toegevoegd worden aan de code.
Er bestaan echter kleine verschillen tussen de twee codes en daardoor leent elke code zich beter voor bepaalde toepassingen.
Datamatrix codes nemen fysiek minder ruimte in beslag dan QR-codes en bieden daarmee een hoge gegevensdichtheid in een zeer klein formaat. Dit maakt ze ideaal voor het markeren van individuele productonderdelen, waarop ruimte mogelijk beperkt is. De Amerikaanse vereniging Electronic Industries Alliance (EIA) raadt het gebruik van datamatrices aan voor het etiketteren van kleine elektronische componenten. Daarnaast zijn datamatrix codes de standaardcode voor toepassingen in de auto- en luchtvaartindustrie en zijn ze de enige 2D-code die GS1 heeft goedgekeurd voor gereguleerde medische artikelen.
In vergelijking met datamatrix codes zijn QR-codes groter en kunnen ze meer gegevens bevatten. Ook kunnen datamatrix codes alleen gegevens coderen in numerieke en alfanumerieke tekens. Dit terwijl QR-codes, als Japanse uitvinding, ook werken met Kanji en andere multibyte-tekenreeksen en daardoor geschikt zijn voor niet-Europese talen.
QR-codes en datamatrix codes zijn allebei openbare codes, wat inhoudt dat ze royalty-vrij zijn en u niet hoeft te betalen voor een licentie om ze te gebruiken. Gepubliceerde specificaties en printvereisten voor beide codes zijn te vinden op de website van de Internationale Organisatie voor Standaardisatie (ISO). Ga voor meer informatie over hoe de codes in elkaar zitten en hoe u ze kunt maken naar de desbetreffende ISO-norm:
- De eisen voor datamatrix codes staan omschreven in de internationale ISO/IEC 16022-norm.
- De eisen voor QR-codes staan omschreven in de internationale ISO/IEC 18004-norm.
Vergelijking tussen de 2D-codes
| Soort code |
Datamatrix code |
QR-code |
|
Maximale capaciteit
|
Numeriek: 3.116
Alfanumerieke tekens: 2.335
Bytes: 1.556 |
Numeriek: 7.089
Alfanumerieke tekens: 4.296
Bytes: 2.953 |
| Afmetingen |
Min. 10 x 10 cellen
Max. 144 x 144 cellen |
Min. 21 x 21 cellen
Max. 177 x 177 cellen |
| Foutcorrectie |
Reed-Solomon-algoritme voor foutcorrectie
Foutcorrectie van 25-33%
Foutcorrectieniveau is niet aan te passen
|
Reed-Solomon-algoritme voor foutcorrectie
Foutcorrectie kan bij QR-codes aangepast worden voor een grotere herstelcapaciteit. U kunt kiezen uit vier correctieniveaus. Hoe hoger het correctieniveau, hoe meer gegevens er nodig zijn en hoe groter de QR-code wordt.
Niveau L: 7%
Niveau M: 15%
Niveau Q: 25%
Niveau H: 30%
|
Welke 2D-code past het beste bij u?
Ondanks hun verschillen kunnen beide codes voor soortgelijke doelen gebruikt worden. Ze kunnen allebei meer gegevens coderen dan traditionele 1D-barcodes, extra informatie bevatten voor interne traceerbaarheid en ingezet worden voor marketingdoeleinden.
In de praktijk worden datamatrix codes echter vooral gebruikt als oplossing voor interne productidentificatie en tegen vervalsingen, terwijl QR-codes de standaard zijn geworden voor de meeste klantgerichte toepassingen.
In de tabel hieronder vindt u een aantal gangbare toepassingen voor beide codes.
Toepassingen 2D-codes
| Datamatrix code |
QR-code |
- Traceerbaarheid binnen de leveringsketen, waaronder het markeren van directe onderdelen (bijvoorbeeld elektronische componenten)
- Als oplossing tegen vervalsingen met behulp van serialisatie (bijvoorbeeld bij farmaceutische verpakkingen)
|
- Aanvullende productinformatie
- Gebruiksaanwijzingen en recepten
- Delen via sociale media
- Automatische hyperlinks voor het bestellen van reserveonderdelen en garantieregistratie
- Aanbiedingen, wedstrijden en gamificatie
|
2D-codes printen
Net als bij andere vormen van productetikettering is het belangrijk om ervoor te zorgen dat 2D-codes goed geprint worden. Dit begint bij het kiezen van de juiste printtoepassing en een bijbehorend codeverificatiesysteem om de kwaliteit en nauwkeurigheid van de uiteindelijke code te controleren.
Hoewel datamatrix en QR-codes minder foutgevoelig zijn dan traditionele 1D-barcodes, is het nog steeds belangrijk dat codes helder, scherp en correct zijn. Dit creëert vertrouwen in de codes vanuit de detailhandel en andere partijen in de leveringsketen en zorgt ervoor dat klanten ze effectief kunnen gebruiken.
Met codeverificatiesystemen als Domino's R-Serie kunt u codes na het printen scannen, waarmee u niet alleen garandeert dat de geprinte code aan de vereisten voor printkwaliteit voldoet, maar ook kunt controleren of de gegevens nauwkeurig zijn.
Wat is de beste technologie voor het printen van 2D-codes?
Overweegt u om een datamatrix code of QR-code aan uw productverpakkingen toe te voegen en wilt u weten hoe u dit het beste aanpakt? Neem dan contact met ons op . Met onze uitgebreide reeks print- en etiketteeroplossingen hebben we voor elke industrie en verpakkingssoort een oplossing die aan de eisen voldoet. We bieden daarnaast een aantal gespecialiseerde codeverificatiesystemen , ontworpen voor gebruik met Domino's productfamilies. Onze experts staan klaar om uw specifieke eisen door te nemen en samen met u te bespreken welke code en printoplossing het beste voor uw bedrijf zijn.